Altered Carbon - Khi ta có thể ấn nút “tải xuống” một linh hồn

"Một phiên bản Blade Runner của riêng Netflix" là một miêu tả quá đầy đủ và thuyết phục để khiến cho khán giả phải cảm thấy tò mò với Altered Carbon – series phim truyền hình dài tập mới nhất được sản xuất bởi dịch vụ phim trực tuyến lớn nhất thế giới này. Nhưng khi bắt đầu xem phim, khán giả sẽ nhận ra rằng, ở Altered Carbon còn có một chút của Ghost in the Shell, The Matrix, Westworld, và cả những cảnh "nóng" táo bạo không kém cạnh gì Game of Thrones.

Chuyển thể từ một bộ tiểu thuyết của tác giả Richard K. Morgan, Altered Carbon lấy bối cảnh vào một tương lai xa của loài người, khi một công nghệ đặc biệt đã cho phép người ta thay đổi cơ thể của chính mình một cách dễ dàng, xóa sổ "cái chết" và giúp nhiều người sống tới hàng trăm năm và gần như bất tử. "Linh hồn" hay "bản ngã" của con người giờ đây hoàn toàn có thể được lưu trữ dưới dạng kỹ thuật số và "download" vào bất cứ cơ thể nào mà họ muốn.

Nhưng cũng chính điều này đã gây ra những rắc rối phức tạp không mong muốn cho con người, cũng như xoáy thêm vào hố sâu ngăn cách giữa các giai cấp giàu nghèo càng trở nên sâu sắc. Những kẻ giàu có, quyền lực nhất trong xã hội tự xây cho mình những tòa tháp "chọc trời" theo nghĩa đen, xuyên thủng cả các tầng mây để sống trong nhung lụa và không khí trong lành, bỏ mặc phần còn lại của thế giới chìm đắm trong bóng đêm ẩm ướt, bẩn thỉu, và ngột ngạt.

Bộ phim theo chân Takeshi Kovacs (Joel Kinnaman), một gã "khủng bố" khét tiếng đã từng bị trừ khử trong cuộc thanh trừng quân phản loạn từ hơn 250 năm trước, nay được hồi sinh lại bằng công nghệ "nhập hồn". Anh được tuyển mộ bởi tài phiệt khét tiếng giàu có nhất vũ trụ Laurens Bancroft (James Purefoy) để tìm ra thủ phạm đã giết chết chính… mình. Vụ án trở nên đặc biệt kỳ quặc vì Bancroft không kịp lưu trữ ký ức của bản thân mình lên vệ tinh không gian như ông ta vẫn làm trước khi bị giết, nên dù đã "sống lại" trong thân xác mới, ông ta không thể biết được ai đã ra tay sát hại "xác" cũ của mình và vì mục đích gì. Đầu mối duy nhất là khẩu súng đã lấy mạng ông ta chỉ có thể được kích hoạt bằng DNA của bản thân ông và vợ mình, và những kẻ có đủ động cơ để gây án xung quanh ông thì không đếm xuể.

Altered Carbon mang tới cho khán giả hâm mộ dòng phim khoa học viễn tưởng hàng loạt những khái niệm vô cùng độc đáo, thú vị, và quan trọng hơn, góp phần quan trọng vào cốt chuyện "hại não" vô cùng thỏa mãn của phim. Những công nghệ đặc biệt được giới thiệu trong phim chắc chắn sẽ khiến cho người xem thích thú: Khả năng lưu trữ toàn bộ "bản ngã" của mình vào một chiếc đĩa nhỏ cấy ghép trong gáy mỗi người giúp họ sống tới hàng trăm năm mà không sợ cơ thể bị giết chết hay phá hủy. Nếu giàu, bạn có thể trả tiền để nhân bản vô tính cơ thể của chính mình và liên tục thay đổi thân xác mỗi lần bỏ mạng để có thể trẻ mãi không già, hay thậm chí lựa chọn một nhân dạng khác tùy theo ý thích. Nếu nghèo, bạn không có quyền lựa chọn bộ cánh cho mình, miễn sao kéo dài được tuổi thọ của bản thân trong cuộc trốn chạy cái chết.

Ngoài ra, chúng ta còn được làm quen với những ý tưởng như khách sạn AI được điều hành hoàn toàn bởi một trí thông minh nhân tạo có hình dạng của nhà văn Edgar Allan Poe; khả năng nhập hồn vào những môi trường thực tại ảo cực thực; những chiếc ô tô bay; những hình chiếu 3 chiều lập lờ nhấp nháy khắp thành phố Bay City, thậm chí là cả những biến thể mới của các loại tôn giáo trước sự tiến hóa của công nghệ.

Nhưng bên dưới lớp vỏ bọc hào nhoáng của thể loại khoa học viễn tưởng, Altered Carbon là một cuộc nghiên cứu nặng chiều sâu về tâm hồn và bản chất loài người, và là một bộ phim trinh thám đậm chất hoài cổ theo phong cách "film noir" đầu thế kỷ 20.

Bộ phim thường xuyên được mở đầu bằng giọng kể chuyện trầm và sâu lắng của nhân vật chính, cũng như cách xử lý ánh sáng và bóng tối đầy tương phản chính là để tôn vinh dòng phim trinh thám cổ điển xưa kia. Nhưng phim cũng không quên đưa vào những gì đã làm nên cả một thập niên 80 hoàng kim của những thế giới viễn tưởng ngập tràn ánh đèn tuýp đủ màu kiểu Blade Runner hay Ghost in the Shell, càng làm rõ hơn sự "hoài cổ" tràn ngập trong suốt 10 tập phim.

Những điều Altered Carbon gợi nhớ người xem tới các tác phẩm kinh điển kia còn từ những ý tưởng về linh hồn; những trăn trở về định nghĩa loài người; những triết lý nhức nhối về bản ngã; hay các quan điểm khác nhau về cái chết và cả sự chi phối của công nghệ cao lên đời sống loài người. Các tình huống và câu chuyện phim được kể bằng một cách mang tính gợi mở cho người xem về những suy ngẫm sâu sắc hơn về một thế giới viễn tưởng trong tương lai xa, nhưng vô cùng gần gũi về hồn cốt với thế giới của chúng ta ngày nay ở rất nhiều khía cạnh.

Trong Altered Carbon, các nhân vật với đủ mọi hỉ nộ ái ố được đặt vào một thế giới nơi "cái chết" gần như đã hoàn toàn mất đi ý nghĩa của nó khi người ta chẳng bao giờ còn phải lo lắng về nó. Nhưng cũng nhờ thế, bản chất thật sự của từng người, từ giới thượng lưu như gia đình Bancroft, giới chính trị gia, luật sư, cho tới nhân viên công quyền như cảnh sát, đặc vụ như Kristin Ortega (Martha Higareda), và cả những thân phận thấp kém nhất trong xã hội, dần dần được vạch trần qua cách kể chuyện tinh tế.

Qua từng tập phim, các manh mối của vụ án dần được hé lộ qua hành trình của Takeshi Kovacs một cách hết sức tự nhiên và lôi cuốn. Ở đây không có một chàng siêu thám tử tập trung điều tra chất vấn người khác và suy luận nhanh như chảo chớp, mà đầy ắp những nhân vật đa chiều cực kỳ sâu sắc. Tất cả các nhân vật trong Altered Carbon đều đan xen nhau, lớp chen lớp, tạo ra cả một mạng nhện chồng chéo phức tạp vô cùng rối rắm, khiến cho toàn bộ câu chuyện càng trở nên cuốn hút. Phần lớn những gì được khám phá ra về hệ thống nhân vật đến từ chính những hành động, lời nói, và cả sự giao tiếp, phản ứng của Kovacs với môi trường và con người xung quanh anh ta, thay vì những màn tra hỏi kéo dài, hay nhặt nhạnh các vật chứng và dấu vết hiện trường.

Bộ phim lần lượt hé lộ từng tầng lớp tính cách và tiểu sử bị giấu kín đằng sau lớp vỏ bọc của từng con người cả về nghĩa đen lẫn nghĩa bóng, để lộ ra sự thật trần trụi của một thế giới tưởng như lý tưởng lại chìm trong những bóng tối của tâm hồn con người. Ngay bản thân Kovacs cũng không phải dạng nhân vật "anh hùng" lý tưởng, mà còn có phần ích kỷ, khô khan, thậm chí máu lạnh trong nhiều tình huống.

Altered Carbon làm khá tốt trong việc dẫn dắt khán giả qua những giai đoạn khác nhau của câu chuyện, cài cắm những bí ẩn và sự ngờ vực vào trong từng nhân vật, khiến cho bất cứ ai cũng có vai trò then chốt ở một mặt nào đó tới vụ án. Chính nhờ thế, câu chuyện phim đã có khá nhiều màn tiết lộ đầy bất ngờ, nhưng hoàn toàn hợp lý với toàn bộ cuộc điều tra, mang lại một sự thỏa mãn cho người xem.

Nhà sản xuất Netflix cũng thể hiện sự táo bạo bất ngờ khi "thả rông" cho các cảnh nóng tha hồ làm mưa làm gió trong phim như một cách chứng tỏ vị thế của mình trước những đối thủ nặng ký như Game of Thrones. Nhưng tất nhiên, với một series được đầu tư lớn về mặt hình ảnh như Altered Carbon, tình dục và da thịt trong phim không hề thô tục, mà có logic hợp lý và phục vụ tốt cho hệ thống câu chuyện. Xét cho cùng, thật khó để bắt các nhà làm phim kể câu chuyện về những người thường xuyên thay da đổi thịt mà không bao giờ cho họ ở trần.

Altered Carbon thực sự là một tác phẩm chất lượng cao cả về tinh thần lẫn hình ảnh, thể hiện sự đầu tư ngày càng "thoáng tay" của ông lớn Netflix cho các phim truyền hình của mình. Nhưng quan trọng hơn, đây là một series phim đầy thuyết phục về mặt nội dung, vừa hấp dẫn, kịch tính trong tình huống và câu chuyện chủ đạo, lại khiến cho người xem phải có những ngẫm nghĩ của riêng mình ở một tầng sâu hơn bên ngoài bộ phim. Điều gì khiến chúng ta là "con người", khác biệt với các cá thể khác đang cùng tồn tại trong vũ trụ này? Loài người khác biệt như thế nào với trí thông minh nhân tạo với những ý niệm đạo đức của riêng nó? Khi tinh thần của một con người đã được tôi luyện bởi thế giới thực tế ảo, họ có còn giữ được linh hồn của mình hay không? Và hơn hết, ý nghĩa của sự bất tử là gì nếu như "cuộc sống" không còn được trân trọng, không còn giá trị khi không còn bị giới hạn bởi "cái chết"?