“Cha đẻ Ghibli” Hayao Miyazaki thẳng thừng nói không với công nghệ CGI

Giới làm phim thế giới đang truyền tay nhau một đoạn clip dài hơn hai phút được trích trong bộ phim tài liệu về Hayao Miyazaki, nhà làm phim đại tài đến từ xứ Phù Tang, cha đẻ của studio hoạt hình nổi tiếng Ghibli. 

Điều đáng nói là trong đoạn clip đó, Hayao Miyazaki và thêm một người nữa được cho là đạo diễn lừng danh của Ghibli Studio – ông Toshio Suzuki, đang chăm chú lắng nghe phần thuyết trình của một nhóm đạo diễn trẻ về việc áp dụng hiệu ứng CGI (Computer-generated imagery, công nghệ mô phỏng hình ảnh bằng máy tính).

Trong phần trình bày, nhóm đạo diễn trẻ nhiệt tình giới thiệu hình ảnh mô phỏng về những hình tượng thây ma (zombie) được vẽ bằng kỹ thuật CGI. Anh ta hào hứng kể về việc máy tính có thể ngay lập tức sao chép và tự sản xuất các động tác kỳ quặc nhất mà theo anh thì "trí óc con người khó có thể nghĩ đến". Theo bài báo cáo, những hình ảnh đó có thể đem đến sự đau đớn cho thị giác của người xem và hứa hẹn có thể áp dụng vào các game đồ hoạ hiện đại.

Ngay sau đó, Hayao Miyazaki đã từ tốn mở đầu phần nhận xét bằng câu chuyện về người bạn khuyết tật của ông không thể vỗ tay như những người bình thường. Hayao cho biết ông không cảm thấy hứng thú với phần trình bày trên và những đạo diễn trẻ này không hiểu được như thế nào là nỗi đau thật sự của thị giác con người.

Chưa hết, ông khẳng định sẽ không sử dụng những hiệu ứng này trong tác phẩm sắp tới của mình và gọi phần trình bày về kỹ thuật CGI là "một sự sỉ nhục đối với cuộc sống". Ngay sau lời phê bình này, không khí phòng họp trở nên lắng xuống và nhóm những đạo diễn trẻ không thể cầm được nước mắt.

Nhóm đạo diễn này nhanh chóng phản biện rằng sáng kiến này chỉ mới được thử nghiệm và chưa có ý định giới thiệu chính thức. Đạo diễn Toshio Suzuki tiếp tục hỏi về mục đích thí nghiệm này và nhận được câu trả lời rằng đây là bước ban đầu để tạo thành một cỗ máy biết vẽ. Hayao Miyazaki sau đó đã lặng người và không mở lời thêm nữa.

Có rất nhiều luồng tranh cãi trái chiều đã bùng nổ khi đoạn clip được lan truyền trên trang chủ Reddit. Một số người cho rằng nhà làm phim đại tài của xứ Phù Tang đã quá nặng lời trước nhiệt huyết của các thế hệ sau. Công nghệ CGI là một tiến bộ của giới điện ảnh và Hayao Miyazaki đang ngăn cản sự tiến bộ ấy.

Ngược lại, khá nhiều người tuyên dương sự cứng rắn của "cha đẻ Ghibli". Những người này cho rằng việc lạm dụng máy móc và coi nhẹ vai trò của hoạ sĩ trong quá trình làm phim là một sai lầm. Những hình ảnh được tạo ra từ công nghệ sẽ không thể truyền tải trọn vẹn cảm xúc của người vẽ. Máy tính không thể cảm nhận được những cảm xúc mạnh mẽ như sự thương cảm, nỗi đau và động lực của con người. Vì thế, đây là một sự xúc phạm đối với một nhà làm phim cả đời tận tâm vì sự nghiệp như Hayao Miyazaki.

Một bình luận bênh vực Hayao Miyazaki: "Ông ấy chỉ muốn nói rằng những chuyển động quái dị đó không đủ sức thể hiện trọn vẹn một nhân vật. Máy tính chỉ có thể tái tạo phần nổi của một tảng băng chìm."

Cuộc tranh luận vẫn đang diễn ra khá gay gắt. Nhờ đó chúng ta có thể thấy được dòng chảy điện ảnh vẫn đang tuôn trào mãnh liệt không chỉ trong sự tâm huyết của những nhà làm phim mà còn ở trong niềm tin vào những điều kỳ diệu mở ra trên màn ảnh của khán giả. Mọi cuộc tranh cãi đều có lý do riêng, mỗi người tham gia thốt lên ý kiến đều có quan điểm của riêng mình, đoạn clip khép lại bằng một sự thật mà ai cũng phải công nhận: Miyazaki tự mình thừa nhận rằng vốn thời gian của ông đang vơi dần, ông còn rất ít cơ hội để được sống với nghề. 

Cỗ máy biết vẽ là một ý tưởng táo bạo, tuy nhiên liệu có quá nghiệt ngã khi đem ý tưởng này hào hứng trình bày với một "cỗ máy sống" đang dành trọn từng năm tháng hạn hẹp của đời mình để cống hiến cho làng điện ảnh thế giới?