Gen Z – Thế hệ “không xu dính túi”

Gen Z – thế hệ sinh sau năm 2000, lớn lên với máy tính, internet, chưa vào tiểu học đã biết iPad là gì và mọi hoạt động trong ngày đều gắn với công nghệ thông tin.

Gen Z – có thể thấy công nghệ thông tin có ảnh hưởng rõ rệt đến hành vi, thái độ và cuộc sống của họ. Họ cũng dễ dàng làm ra tiền chính từ sở thích và sự sáng tạo thông minh – Innovative – đặc điểm của Gen Z.

Và tất nhiên, cách họ quản lý và chi tiêu tiền của mình cũng có những thay đổi khác lạ như không bao giờ mang theo tiền mặt trong người bởi tất cả đã có chiếc dế yêu “xử lý”.

Chi tiêu cho trải nghiệm nhiều hơn

K. chủ tài khoản instagram nổi tiếng với hàng nghìn like cho bức ảnh du lịch Việt Nam tuyệt đẹp. Ngoài đời, K. có ngoại hình lù xù, áo sơ mi second hand, đôi giày vải bạc màu, nhưng chiếc máy ảnh, chiếc ống kính trong tay K thì khiến cả những nhiếp ảnh gia nổi tiếng phải ghen tị. Tiền kiếm được từ việc chụp ảnh, hợp đồng chụp quảng cáo, K đầu tư cho những chuyến đi và thiết bị. Với cậu, đó là khoản đầu tư đáng giá.

Thích một đôi giày Gucci 30 triệu, họ có thể miệt mài làm freelancer, bán hàng online để gom tiền mua, nhưng là vì mua cảm giác sở hữu món đồ mình thích chứ không phải để chưng mác đồ hiệu. Ngồi ăn nem chua rán giữa trời thu Hà Nội hay một bữa sáng sang chảnh bên bể bơi xanh ngắt ở Maldives với các Gen Z hoàn toàn đáng tiền, đáng giá như nhau, vì cảm giác tận hưởng do trải nghiệm đó mang tới.

Có kỹ năng quản lý tài chính sớm

Thế hệ bố mẹ và anh chị của Gen Z, kỹ năng quản lý tài chính cá nhân là một khái niệm được biết tới muộn màng. Gen Z hoàn toàn khác! Thế hệ có đặc điểm là thực tế và được ngụp lặn với Youtube, Pinterest – những nguồn kiến thức, kinh nghiệm vô tận này có một cái nhìn hoàn toàn khác về tài chính và chi tiêu. Họ dễ dàng làm ra tiền chính từ sở thích và sự sáng tạo thông minh – Innovative – đặc điểm của Gen Z.

Hà, 17 tuổi, gắn chặt với chiếc điện thoại và máy tính. Công việc tưởng chơi chơi của Hà là sáng tạo nội dung trên Youtube, mang đến thu nhập tiền triệu. Nhiều Gen Z khác, ngay từ lớp 12 hay sinh viên, kẻ bán hàng online, người làm drop shipping, người làm thiết kế trang web hoặc… dễ nhất là làm cộng tác viên chuyên viết review sản phẩm cho những trang web thương mại điện tử. Có thu nhập tốt, những Gen Z này còn sớm quản lý tốt dòng tiền của mình.

Một thế hệ “không xu dính túi”

Giang 18 tuổi. Trong ví Giang, chỉ luôn có tiền lẻ, nhiều nhất là khoảng 200 nghìn. Có những lần mẹ Giang kiểm ví của con, thấy xót ruột, lén bỏ thêm tiền vào. Ngày hôm sau đã lại thấy tờ tiền biến mất hút.

Nhưng Giang không nghèo, chỉ đơn giản là: không mang theo tiền mặt vì nặng túi, dễ mất và dễ chi tiêu vung tay quá trán. Tiền đi dạy thêm, làm mẫu ảnh, tiền bố mẹ cho… Giang đều bỏ vào tài khoản ngân hàng hoặc ví điện tử để dễ quản lý. Đi chơi có quên ví ở nhà, cô vẫn sống khỏe. Di chuyển đã có Grab với tiền trong ứng dụng. Ăn uống, coi phim, nạp tiền tiền thoại hay mua sắm có Ví MoMo.

Cao điểm là một lần Giang dẫn mẹ đi mua sắm ở một shop bán đồ xuất khẩu và rút điện thoại ra trả tiền thì… mẹ cô chịu hẳn. Các khoản thanh toán điện, nước, internet trong nhà, bố mẹ Giang cũng giao thanh toán hộ bởi Giang chỉ bấm ngoay ngoáy trên ứng dụng smartphone là xong nhanh – gọn – lẹ.

Chi tiêu thông minh và tận dụng công nghệ

Thực tế, thông minh, info-rich và luôn ở chế độ online khoảng 20/24 giờ một ngày, nhưng các Gen Z không hề là con nghiện của công nghệ. Thế hệ này tận dụng công nghệ mới nhất đúng như những phương tiện để cuộc sống của họ ngày càng tốt hơn.

Phương, sinh viên RMIT - xác định chỉ xin tiền học của bố mẹ là đủ rồi. Cậu đeo kính cận đang để dành tiền đi mổ lasik này kiếm thêm tiền nhờ chuyên viết bài review các sản phẩm công nghệ cho một diễn đàn, một công việc theo Phương là không nhiều tiền lắm. Nhưng bạn bè coi Phương như trạm thông tin về các khuyến mãi và ưu đãi hoặc các “tips" để được tận hưởng cuộc sống phong phú mà vẫn tiết kiệm trong chừng mực của sinh viên.

Phương biết chính xác phải giao dịch bao nhiêu lần trên Ví MoMo thì được hưởng ưu đãi mua vé CGV cuối tuần giá 79 ngàn đồng. Cậu di chuyển như con thoi trong thành phố với tiền xe chỉ khoảng 20 nghìn một ngày. Phương nạp tiền điện thoại cho cả nhà qua MoMo vì luôn có chiết khấu và uống trà sữa, cà phê cũng móc ứng dụng này ra thanh toán để nghiễm nhiên được giảm giá 10-30% cho mỗi ly. Cậu mua sắm cả sữa rửa mặt, sách… online khi có đợt giảm giá hay mã khuyến mãi, vì vừa tiết kiệm thời gian, công sức di chuyển, vừa tiết kiệm được chi phí.

Với thu nhập giấu kín - (vì bảo mật thông tin là đặc điểm của thế hệ Z?) và cách “săn" ưu đãi nhạy bén, Phương có cuộc sống đầy ắp trải nghiệm đúng chuẩn một người mới lớn mà không cần “thắt lưng buộc bụng" như bố mẹ hay anh chị mình.

Sáng tạo, thông minh, tinh tế nhưng cũng thực tế, không mơ mộng xa vời và dám làm, lực lượng Gen Z sẽ gây “bùa choáng” liên tiếp với những thế hệ trước họ. Quan trọng là, Gen Z đang được nhận định sẽ trở thành thế hệ giàu có nhất trong những năm trở lại đây, hứa hẹn những cú nổ lớn về kinh tế và thành tựu trên thế giới. Những “big boom” ấy, hoàn toàn có thể đến từ những anh chàng, cô nàng vừa được kể trên, hoặc chính bạn.