Giải mã thành công của TWICE: Âm nhạc “bình dân” một màu, nhưng lại là món ăn tinh thần không thể thiếu trong đời sống

Ra mắt năm 2015 sau show sống còn đình đám "Sixteen", tưởng chừng như TWICE sẽ gặp khó khăn khi "Like Ooh Ahh" ban đầu không tạo được hiệu ứng như kì vọng. Thế nhưng siêu hit "Cheer up" đã tạo nên một cú nổ cực lớn mang tên tuổi của Twice trở nên phổ biến, sau đó là "Signal", "TT", "Dance the night away" lần lượt được trình làng. Cùng với sự hậu thuẫn của công ty và nhan sắc vượt trội của cả chín thành viên, cho đến lúc này, TWICE được coi như là nhóm nhạc nữ sáng giá nhất của Kpop thế hệ thứ ba. Từ năm này qua năm khác vẫn dùng đi dùng lại một công thức bài hát, lí do vì sao TWICE lại nhận được nhiều tình cảm từ công chúng đến thế?

Dù toàn hit "khủng" nhưng âm nhạc "bình dân" không được đánh giá quá cao

Công thức thành công của một nhóm nhạc như TWICE không phải là điều quá khó nghiệm ra, fan Kpop lâu năm có thể vanh vách kể những yếu tố khiến nhạc của Twice thành hit bất kể đụng trúng đối thủ mạnh nào: một bài hát có đoạn hook bắt tai (killing part) được đảm nhiệm bởi một thành viên đáng yêu, vũ đạo không cần quá mạnh mà chỉ cần đồng đều và trở thành xu hướng. Đúng theo tiêu chuẩn "dàn đồng ca" của Kpop, từ "Cheer up", "Signal" cho đến "TT" của TWICE đều đi theo một con đường nhất định và chưa có gì đột phá suốt từ 2015 đến nay.

Bài hát đã thế, bản thân các thành viên của TWICE cũng có giọng hát không quá xuất sắc. Ngoại trừ một vài thành viên đã được công nhận về kĩ năng thanh nhạc như Jihyo, đa số những cô gái còn lại vẫn đang khiến khán giả hoài nghi về tài năng thật sự. Cộng thêm việc cố tình đè ép giọng hát để cho ra màu giọng non nớt, những màn trình diễn của Twice ít nhiều vẫn gây tranh cãi và đem ra so sánh với các nhóm nhạc cùng thời. Không ít khán giả còn mỉa mai rằng ông trùm JYP thường tỏ ra rất khó tính đối với kĩ năng của các thí sinh tham gia vào những chương trình ca nhạc mà ông làm giám khảo, thế nhưng "con gái" của JYP lại được qua cửa dễ dàng nhờ vào nhan sắc và sự thu hút mà chuyên môn lại thiếu hụt rõ ràng.

Nếu đem so với Red Velvet luôn thử sức ở hình tượng lạ đời và không ít bài hát khó ngấm hay Black Pink với chất nhạc độc đáo cộp mác YG, âm nhạc của TWICE khá an toàn và nhàm chán. Có thể dễ dàng đoán được những cô gái nhà JYP sẽ đem trình làng bài hát gì cho mỗi lần comeback, điều duy nhất khiến mọi người tò mò về Twice chính là việc lần này nhóm sẽ hóa thân thành những nhân vật nào trong MV, trang phục biểu diễn như thế nào và nhan sắc của ai là đỉnh cao. Rập khuôn và lặp đi lặp lại mãi một công thức thành công, vì sao Twice lại nổi tiếng đến như vậy?

Món ăn tinh thần không thể thiếu trong đời sống người dân Hàn Quốc

Có một điều không có fan Kpop nào có thể phủ nhận: TWICE là nhóm nhạc nữ hàng đầu Kpop hiện nay, xét theo cả bề dày thành tích lẫn độ rộng lớn của fandom. Đặc biệt hơn cả các nhóm nhạc cùng thời, đối tượng nghe nhạc của TWICE không chỉ là fandom, mà còn mở rộng ra với những người không thực sự quan tâm đến Kpop. Mức độ phổ biến của Twice ở trong công chúng là không thể bàn cãi, có thể liên tưởng con đường của TWICE với nhóm nhạc nữ quốc dân SNSD khi sở hữu "fandom" độc nhất vô nhị - công chúng.

"Nhóm nhạc nữ một màu" đã trở thành "thương hiệu" mà TWICE phải mang theo từ lần trở lại thứ hai cho đến ngày hôm nay vì lí do liên tiếp cho ra mắt những bài hát na ná nhau dù đầu tư rất mạnh về phần hình ảnh. Lần comeback tới đây của nhóm với ca khúc chủ đề mang tên "Yes or Yes" cũng có kịch bản tương tự dù những hình ảnh teaser đã mang màu sắc cá tính hơn. 

Tuy nhiên, dự đoán về sự thành công của TWICE trong lần trở lại này là hoàn toàn khả quan dù những tên tuổi lớn như EXO hay Wanna One cũng lần lượt xuất trận. Bất chấp những chê bai về bài hát một màu hay "dàn đồng ca" thiếu khả năng thanh nhạc, TWICE vẫn đã và đang bỏ túi thêm nhiều bản hit, vẫn khiến khán giả xuýt xoa vì nhan sắc nổi bật và vẫn trở thành một "thế lực" mới nổi tại Nhật Bản – thị trường âm nhạc màu mỡ nhưng nổi tiếng khó tính với những nhóm nhạc đến từ xứ sở Kim Chi.

Thứ âm nhạc một màu của TWICE sở dĩ có thể đem đến điều kì diệu như thế là bởi vì nó giống như một truyền thống khó bỏ của Kpop. Những bài hát dễ nghe, dễ hát, có thể dùng để khuấy động không khí ở những sự kiện công cộng và cả những buổi tụ tập bạn bè luôn được ưu ái hơn những bài hát phức tạp về bố cục hay cầu kì về nội dung. 

Ở một đất nước phát triển như Hàn Quốc, yếu tố giải trí được đặt lên hàng đầu là một điều đúng đắn: nhịp sống vội vàng và đến âm nhạc cũng là một ngành công nghiệp khổng lồ khiến cho một bộ phận rất lớn khán giả mong muốn tìm đến những điều đơn giản và vui tươi. Twice luôn xuất hiện cùng với hình ảnh rạng rỡ trẻ trung, trang phục cũng gần gũi và mang tính đại chúng. Mang theo nguồn năng lượng tích cực như thế, TWICE và âm nhạc của nhóm đã trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu đối với công chúng nói chung và fan Kpop nói riêng.

Đi xa hơn Kpop thế hệ thứ 3, có thể khẳng định rằng nền âm nhạc thần tượng của Hàn Quốc bắt nguồn bằng phong cách âm nhạc giống như Twice: thứ âm nhạc dùng để giải trí, vui tai và bổ mắt. Dù càng ngày càng có nhiều nhóm nhạc theo đuổi những giá trị khác mang tính nghệ thuật và thiên về âm nhạc, thì bản chất của Kpop vẫn là một nền giải trí tổng hợp cả phần nghe và phần nhìn (bao gồm ngoại hình, vũ đạo, trang phục). 

Nhóm nhạc hay cá nhân nào dung hòa được hai yếu tố nghe và nhìn đó sẽ là người chiến thắng cuối cùng. Sự phân chia rạch ròi giữa "thần tượng" và "nghệ sĩ" cũng được hình thành từ đây, mà chín cô gái của Twice đang làm rất tốt vai trò thần tượng. Chúng ta có thể khen ngợi những nhóm nhạc xuất sắc về kĩ thuật thanh nhạc hay mang tới nhiều ca khúc có nội dung càng ngày càng nhiều chất thơ và đầy ẩn ý, nhưng cũng không thể phủ nhận sự thành công của Twice, một thành công hoàn toàn dựa theo nền móng ban đầu của Kpop.

Từ sau thời kì SNSD làm mưa làm gió Kpop với vị trí nhóm nhạc quốc dân khó lòng lay chuyển, chưa có một nhóm nhạc đàn em nào có thể lặp lại kì tích mà chín cô gái nhà SM đã làm. Trong hoàn cảnh các nhóm nhạc thần tượng mọc lên như nấm sau mưa nhưng có rất ít những cái tên để lại được ấn tượng sâu sắc, TWICE được kì vọng như "SNSD thứ hai" bởi vì những tương đồng dễ thấy trong phong cách, đội hình và âm nhạc. Việc SNSD đã trở thành một biểu tượng của Kpop cũng khiến cho công chúng mong chờ hơn vào TWICE: liệu những thành tích tiếp theo mà TWICE đạt được có đủ để xem như một biểu tượng mới của nhóm nữ Kpop, và không biết TWICE sẽ làm cách nào để có được một cuộc chuyển mình tự nhiên và hiệu quả như SNSD đã làm.

Giữ được phong độ dù rập khuôn hình ảnh, liệu TWICE có cần thay đổi?

Những cuộc tranh cãi liên miên về phong cách hay chất lượng âm nhạc giữa Once – fandom của TWICE với những fandom khác thường dẫn tới một kết luận duy nhất: nếu như một màu mà vẫn thành công thì không có lí do gì để không tiếp tục phát huy. Quả thật, nếu nhìn vào thành tích và những gì âm nhạc của TWICE đem lại cho công chúng trong 3 năm vừa qua, đường đi hiện tại của Twice vẫn là độc tôn và nhóm hoàn toàn không có đối thủ.

Trên địa hạt nhạc số, TWICE là nhóm nhạc thần tượng hiếm hoi sở hữu một loạt bài hát bám trụ bảng xếp hạng lâu nhất và có lượng người nghe thực tế lớn nhất. Tất cả các bài hát chủ đề trong những đợt comeback của nhóm đều đã đạt đến hơn 100 triệu lượt xem trên Youtube, Twice là nhóm nữ hiếm hoi có cho mình một MV lên đến con số 400 triệu lượt xem. Các giải thưởng âm nhạc cũng không thể vắng mặt TWICE ở những hạng mục đề cử Nhóm nhạc nữ xuất sắc và Daesang "Song of the year" cho những ca khúc được công chúng thuộc nằm lòng. Với thành công như thế, liệu Twice có cần thay đổi hình tượng để thoát khỏi định kiến một màu?

Như đã nói, phong cách âm nhạc của TWICE không bao giờ là lỗi mốt dù Kpop có phát triển đến đâu đi chăng nữa. Tuy mảng hình tượng này là một mảnh đất màu mỡ như vậy nhưng trên đường đua Kpop hiện tại, số lượng nhóm nữ có thể khiến cho bài hát của mình thành hit lớn như TWICE gần như là bằng 0. Các nhóm nhạc đình đám thế hệ 2 hoặc đã nghỉ ngơi hoặc đã có một cuộc cách mạng hình tượng vì tuổi tác, nhóm nhạc thế hệ 3 còn lại vẫn loay hoay tìm cho mình chỗ đứng, Black Pink và Red Velvet đã xác định một con đường khác hẳn ngay từ đầu, TWICE "một mình một ngựa" thu hút hết sự chú ý của những khán giả cần một món ăn tinh thần vui tươi, khỏe khoắn.

Ngoài việc không có đối thủ, độ tuổi nằm trong khoảng 20 của các thành viên trong TWICE cũng giúp họ thừa sức cân được hình tượng trẻ trung, trong sáng mà không tạo cảm giác "cưa sừng làm nghé". TWICE vốn không bắt đầu với hình tượng nữ sinh mà chỉ tạo nên thay đổi bằng ngoại hình bắt mắt và trang phục vừa đại chúng vừa thời thượng. Điều này khiến cho TWICE không gặp phải áp lực chuyển mình mà các nhóm nữ cùng thời như Girlfriend hay Lovelyz vẫn đang loay hoay không thể thoát ra.

Bổ mắt, vui tai – hai yếu tố quyết định thành công của TWICE vẫn rất có giá trị đối với Kpop và đối với nhóm. Đúng như người hâm mộ của TWICE đã nói, một khi đi con đường thần tượng và còn có thể khai thác tốt hình tượng của mình, việc chuyển mình ngay lập tức là không thực sự cần thiết. 

Dù những lần trở lại gần đây của TWICE, từ "Heart shaker" cho đến "Dance the night away" đều không giành được nhiều chú ý bằng với thời "Cheer Up" hay "TT", nhưng với việc chăm chỉ comeback và cho ra đời một loạt sản phẩm, Twice dường như đã từng bước xây dựng được một "đế chế" riêng của mình. Ở "đế chế" đó, công chúng chỉ cần nghe vài giây đầu là đã nhận ra ngay đây là TWICE và không thể nhầm lẫn với bất cứ ai khác, dù hình tượng mà JYP vạch ra cho chín bông hoa nhà mình không hề lạ lẫm hay khác biệt với rất nhiều nhóm nhạc nữ Kpop hiện nay.

Để hoạt động thêm một chặng đường dài, việc thay đổi hình tượng và làm mới bản thân là một điều tất yếu. Cũng sẽ rất đáng tiếc cho những thành viên của nhóm phù hợp với hình tượng quyến rũ, trưởng thành nhưng lại phải tạm gác lại vì hình tượng chung. Có thể nhận thấy lần comeback với "Yes or Yes" đã mang đến một Twice mạnh mẽ và chủ động hơn so với thời "shy shy shy" (câu hát trong siêu hit "Cheer up" đã thành trào lưu lớn của Kpop). Những thay đổi chậm rãi và hợp lý sẽ khiến cho khán giả dễ thích ứng hơn là quay ngoắt 180 độ, và dường như TWICE đang có những bước đi chắc chắn để giữ vững vị thế của mình.