Nhìn lại vụ án ấu dâm của đạo diễn huyền thoại Roman Polanski

Ngày 28/3, cộng đồng mạng Việt Nam sôi sục trước việc nghệ sĩ Minh Béo bị bắt giữ tại Mỹ. Theo thông tin chính thức từ Văn phòng Biện lý Quận Cam, Minh Béo (tên thật là Hồng Quang Minh) bị bắt vì tội quan hệ tình dục với trẻ vị thành niên, cũng như gạ gẫm trẻ em để thực hiện hành vi dâm ô. Ấu dâm được xem là một trong những tội nặng ở Mỹ, và trong trường hợp này Minh Béo có thể bị xử tù đến 5 năm 8 tháng. Bên cạnh đó, chính phủ Hoa Kỳ cũng rất nghiêm khắc và sơ yếu lý lịch của kẻ phạm tội sẽ mang vết nhơ này cả đời.

Ngay cả các nghệ sĩ lẫy lừng ở Hollywood cũng không hề được nương tay. Năm 2004, nam diễn viên từng góp mặt trong X-Men là Brian Peck bị xử 16 tháng tù. Trong thập niên 1960, tay rocker Chuck Berry cũng phải ngồi tù 18 tháng vì xâm hại tình dục. Ngay cả Michael Jackson cũng từng nhiều lần phải hầu tòa vì cáo buộc này, nhưng ông đều thoát tội ngoạn mục. Có các nguồn tin cho rằng "ông hoàng nhạc Pop" đã phải chi hàng chục triệu USD trong nhiều năm để dàn xếp với các nạn nhân.

Ở Hollywood, vụ án ấu dâm khiến báo chí tốn nhiều giấy mực nhất có lẽ là của Roman Polanski. Bản thân vị đạo diễn huyền thoại này cũng có cuộc đời đầy bi kịch và đau khổ. Polanski sinh ra trong một gia đình người Ba Lan gốc Do Thái. Năm 8 tuổi, cha mẹ ông bị phát xít Đức bắt tại Krakow, khiến ông phải sống cuộc đời lang thang. Vẫn chưa hết, năm 1969, vợ ông là Sharon Tate cùng 4 người bạn đã bị sát hại bởi một nhóm người được gọi là "gia đình Manson". Ở thời điểm đó, Sharon Tate thậm chí đang mang thai, chỉ còn 2 tuần nữa là hạ sinh.

Chính vì vậy, trong những tác phẩm lừng danh của Roman Polanski, cái ác luôn hiện hữu một cách trần trụi và đầy thống khổ. Bộ phim Rosemary’s Baby có nhịp phim chậm rãi, không lạm dụng những cảnh máu me, mà vẫn khiến người xem lạnh sống lưng khi khai phá đến tận cùng ác tâm của con người, của quỷ Satan. Nhiều người còn cho rằng tác phẩm này đã bị nguyền rủa vì dám tôn vinh quỷ dữ, khiến những thành viên trong đoàn phim như nhà sản xuất William Castle hay nhà soạn nhạc Krzysztof Komeda phải mất mạng một cách bí ẩn.

Năm 1977, Roman Polanski bị tố cáo xâm hại tình dục bé gái Samantha Geimer, khi đó mới 13 tuổi. Trong buổi tiệc tại nhà Jack Nicholson (nam diễn viên chính trong Chinatown), sau khi chụp ảnh cho cô bé, Polanski đã chuốc rượu và cưỡng bức nạn nhân. Nam đạo diễn được nhà chức trách cho đến châu Âu để hoàn tất quá trình quay phim, và sau khi trở về Mỹ, ông đã bị giam 42 ngày để giám định tâm thần. Các luật sư của Polanski hy vọng ông chỉ bị án treo, nhưng rồi lại có thông tin về một bản án mới với nhiều năm tù giam. Ngay khi nghe chuyện này, Polanski đã trốn sang châu Âu.

Kể từ đó, Roman Polanski không bao giờ trở về Mỹ và sống như một kẻ lưu vong ở Pháp, nơi không bị dẫn độ về Mỹ. Ông chủ yếu làm việc ở Pháp, Đức, Cộng hòa Séc và Ba Lan. Vào năm 1979, trong cuộc phỏng vấn với tiểu thuyết gia Martin Amis, Polanski còn châm dầu vào lửa khi có phát ngôn đầy tranh cãi: "Nếu tôi giết người, báo chí sẽ chẳng quan tâm như vậy. Nhưng tôi quan hệ với các bé gái. Quan tòa muốn quan hệ với các bé gái. Bồi thẩm đoàn muốn quan hệ với các bé gái. Ai cũng muốn quan hệ với các bé gái cả!"

Câu chuyện của Polanski gây nhiều ý kiến trái chiều trong dư luận, khi mà lệnh bắt ông vẫn còn giá trị suốt hàng chục năm qua. Một bộ phận công chúng xem nam đạo diễn là tội phạm đào tẩu và muốn ông phải bị đưa về Mỹ xét xử theo đúng pháp luật. Song, cũng có những người hâm mộ tài năng của Polanski và cho rằng mức án mà tòa định đưa ra với ông là quá nặng. Ngay cả khi gia đình Samantha đã dàn xếp ổn thỏa với Polanski và rút đơn kiện, tòa án cũng không chấp nhận. Trong cuộc phỏng vấn vào năm 2008, chính nạn nhân khi xưa cũng lên tiếng xin tha thứ cho Polanski, cũng như cho rằng vụ việc đã kéo dài quá lâu.

Năm 2009, Polanski từng suýt bị dẫn độ về Mỹ khi đến Zurich nhận giải Thành tựu trọn đời tại Liên hoan phim Zurich. Ông bị bắt ngay tại phi trường và phải ngồi tù chờ phán quyết của chính quyền sở tại. Tuy nhiên, sau nhiều phiên tòa, Bộ trưởng Tư pháp Thụy Sĩ đã tuyên bố nam đạo diễn là công dân tự do và sẽ không bị dẫn độ về Mỹ.

Ở Pháp và Ba Lan, bất chấp scandal đời tư, khán giả vẫn xem Polanski là một huyền thoại sống của môn nghệ thuật thứ bảy. Trong giới điện ảnh, rất nhiều người cũng ngưỡng mộ tài năng của vị đạo diễn lừng lẫy này. Năm 2002, bộ phim The Pianist của Polanski thậm chí còn giành 3 giải Oscar, trong đó ông giành tượng vàng Đạo diễn xuất sắc nhất. Người trao giải hôm đó là Harrison Ford đã nhận giải thay ông. Đã có hơn 100 người trong ngành công nghiệp điện ảnh, bao gồm Woody Allen (người cũng bị tình nghi lạm dụng tình dục con gái nuôi), Martin Scorsese, Darren Aronofsky, và David Lynch ký đơn xin tha cho Polanski.

Thế nhưng theo tờ Los Angeles Times, phần còn lại của quốc gia dường như có quan điểm khác. Nhìn chung, người dân Mỹ rất dị ứng với hai từ "ấu dâm" nên dù có trải qua bao nhiêu năm đi nữa, họ vẫn muốn Polanski phải bị xét xử công bằng, ngay trên đất Mỹ. Nam diễn viên/cựu thống đốc bang California Arnold Schwarzenegger từng phát biểu: "Tôi nghĩ ông ấy là người rất đáng kính và tôi rất ngưỡng mộ các tác phẩm của ông ấy. Tuy nhiên, tôi nghĩ ông ấy nên bị xét xử công bằng như mọi người khác. Dù có là một diễn viên lớn, một đạo diễn lớn hay một nhà sản xuất lớn thì cũng vậy thôi."

Năm nay, Roman Polanski đã 82 tuổi và vẫn đang thực hiện bộ phim Dreyfus nói về vụ bê bối tình báo hồi thế kỷ 19, dự định ra mắt vào năm 2017. Mới năm ngoái, nhà chức trách Ba Lan vừa từ chối một lệnh dẫn độ khác của Hoa Kỳ. Trận chiến cân não đầy cam go giữa chính phủ Hoa Kỳ và vị đạo diễn của Chinatown có lẽ còn lâu mới ngã ngũ.