Hút hồn chân dung thiếu nữ Chăm và bức tranh làng nghề truyền thống qua ống kính OPPO F11 Pro vừa ra mắt
Có dịp quay lại Ninh Thuận, tôi tìm về hai làng nghề khá đặc biệt: Làng gốm Bàu Trúc và làng dệt Mỹ Nghiệp – Hai làng nghề truyền thống lâu đời của cộng đồng người Chăm sinh sống tại Ninh Thuận.
Bức chân dung với đôi mắt "hớp hồn" người xem, gợi nét bí ẩn và đầy tính huyền sử của một thiếu nữ dân tộc Chăm. Đây là ảnh chân dung chụp bằng chiếc smartphone OPPO F11 Pro vừa ra mắt.
Làng gốm Bàu Trúc truyền thống của dân tộc Chăm – Một trong những điểm đến lưu giữ nét văn hoá Chăm rõ rệt. Bức ảnh được chụp đen trắng với chi tiết rất tốt. Một nghệ nhân làm nghề dệt thủ công của làng nghề Mỹ Nghiệp – Nơi dệt nên những tác phẩm bằng vải lắng đọng văn hoá Chăm.
Làng gốm Bàu Trúc
Làng gốm Bàu Trúc – Một ngôi làng làm gốm truyền thống lâu đời tại tỉnh Ninh Thuận. Tất cả các sản phẩm tại đây đều hoàn toàn làm thủ công, không chút máy móc nào hỗ trợ. Các sản phẩm tại đây đều được người thợ hổi hồn bằng những bàn tay tài hoa khéo léo. Những sản phẩm rất duyên.
Một nghệ nhân Chăm cao niên đang tạo hình cho chiếc bình gốm bằng tay. Dù ở chế độ chụp đen trắng hay màu sắc, hình ảnh vẫn thể hiện rất tốt.
Những đôi tay khéo léo, nhưng cũng rất đỗi bình dị thổi hồn cho từng đường nét hoa văn trang trí trên chiếc bình gốm tự tay mình tạo tác.
Công việc trong làng đa phần do phụ nữ làm. Từ các vật dụng hàng ngày như nồi niêu, khuôn bánh. Đến những chiếc bình gốm với hoa văn cách điệu phức tạp (Riêng các phù điêu và các vật thờ cúng thì do đàn ông làm, nhưng rất hiếm khi được gặp). Và tất cả đều được làm bằng tay không máy móc hỗ trợ. Từ những khối đất sét nhám cát đặc trưng vùng này, qua bàn tay kỹ thuật, những vật phẩm duyên dáng ra đời.
Những sản phẩm gốm Chăm ở Bàu Trúc đơn sơ, giản dị, không nhiều màu sắc, nhưng rất đặc trưng của một nền văn hóa nhiều bí ẩn.
Bất cứ đâu trong khuôn viên nhà cũng là nơi nghệ nhân làng gốm này làm việc hăng say.
Từng công đoạn sản xuất đòi hỏi sự khéo léo riêng.
Gốm xuất hiện ở khắp mọi nơi, như một phần tất yếu của cuộc sống nơi đây.
Những chiếc bình, nồi gốm sao khi được tạo dáng sẽ đem đi nung để ra thành phẩm.
Những sản phẩm gốm trong đời sống.
Sau những khâu tạo hình thì đến khâu nung chín gốm. Một khâu rất quan trọng và cần sự cẩn trọng. Khâu này cũng được bà con làng Chăm Bàu Trúc làm thủ công nốt. Thường sau nhà sẽ có một khoảng sân, gốm sẽ được nung, làm nguội và sơ chế làm sạch. Sản phẩm sau khâu này thì ra đời.
Sau đây là một vài hình ảnh vào lúc nung gốm.
Khác với nhiều làng gốm Việt Nam khác, gốm Bàu Trúc không cần lò nung, phương pháp truyền thống nơi đây là chất rơm rạ, củi và nung gốm ngay ngoài trời.
Những sản phẩm gốm Bàu Trúc sau khi nung cho ra màu sắc đỏ đất hay cháy xém đen nguyên thuỷ, không phủ men nhiều màu sắc.
Một vài em bé Chăm tại làng nghề.
Hoàng hôn trên làng nghề. Ống kính F11 Pro bắt màu sắc khá tốt cho bức ảnh này.
Làng dệt Mỹ Nghiệp
Địa điểm đến tiếp theo là làng dệt Mỹ Nghiệp. Đây cũng là một làng nghề truyền thống lâu đời tại vùng đất Ninh Thuận. Những thước vải thổ cẩm đặc trưng văn hoá Chăm đều phần lớn bắt nguồn từ đây. Không như nghề gốm, nghề dệt đòi hỏi rất nhiều thời gian, sự tỉ mỉ và công sức. Đặc biệt đối với cách dệt thủ công. Một thuốc vải hoàn chỉnh nếu dệt thủ công đôi khi phải mất đến 3 ngày, có khi hàng tuần. Cho dù giờ đây đã có máy móc hỗ trợ, nhưng trong làng vẫn còn khá nhiều gia đình giữ cách dệt truyền thống, đặc biệt các phụ nữ có nhiều thời gian ở nhà, sau thời gian chăm sóc gia đình, các mẹ các chị lại ngồi vào khung dệt như một công việc phụ trợ kiếm thêm tiền cho gia đình, dù thu nhập từ cách dệt này chẳng được là bao. Phần đông vẫn chỉ muốn giữ nghề khỏi mai một.
Tôi lần tìm đến trung tâm làng dệt thổ cẩm tại làng Mỹ Nghiệp rồi tìm đến các gia đình làm nghề dệt tại nhà. Chỉ có chứng kiến tận mắt mới biết được công việc này vất vả như thế nào. Đằng sau những tấm vải thổ cẩm hoa văn sắc sảo và hay bị khách du lịch thập phương "trả giá đắt rẻ" là những giờ lao động hết sức chuyên tâm và tỉ mỉ.
Thiếu nữ Chăm bên khung dệt.
Hầu hết khung dệt ở đây đều là khung gỗ truyền thống.
Một công đoạn khác của nghề dệt.
Hầu như nhà nào cũng có một khung cửi riêng của mình.
Tại Mỹ Nghiệp, tôi dừng nghỉ tại một nơi mà có rất nhiều kỉ niệm đẹp trong suốt thời gian sống tại Ninh Thuận. căn nhà của gia đình một người bạn, một người anh, một căn nhà đậm nét Chăm, rất đẹp và bình yên.
Bộ ảnh được thực hiện bởi tác giả Phạm Anh Duy, nguồn: Camera Tinh tế.
