Sáp nhập tỉnh, thành: Không phải vài chục năm lại điều chỉnh mà "tầm nhìn chiến lược hàng trăm năm"

Tại Hội nghị giao ban triển khai nhiệm vụ công tác tháng 3 của Bộ Nội vụ hôm 11/3, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, trong thời gian qua, Bộ Nội vụ đã nỗ lực tham mưu rất nhiều việc lớn liên quan đến việc sắp xếp, tổ chức bộ máy của các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cũng như cơ quan chuyên môn của UBND các tỉnh, thành phố và cấp huyện.

Bà Trà cũng nhận định cho đến hiện tại, việc vận hành bộ máy mới (từ ngày 1/3) nhìn chung diễn ra tốt đẹp trên phạm vi cả nước, đặc biệt tại các bộ, cơ quan lớn, sự ổn định đã được đảm bảo.

Trong thời gian tới, Bộ Nội vụ đặt ưu tiên hàng đầu là thống nhất nhận thức và tập trung tham mưu để sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp tỉnh, tổ chức lại đơn vị hành chính cấp xã. Bên cạnh đó kiện toàn chính quyền địa phương theo mô hình hai cấp, từ đó trình cấp có thẩm quyền xem xét và quyết định triển khai.

Bộ trưởng khẳng định nhiệm vụ này mang tính trọng đại, đầy thách thức và phức tạp do tác động trực tiếp đến toàn bộ người dân. Nữ bộ trưởng nhấn mạnh việc sắp xếp bộ máy không chỉ nhằm tinh gọn các đầu mối mà còn hướng tới mục tiêu mở rộng không gian phát triển, tạo nền tảng và sức bật cho đất nước trong kỷ nguyên mới, đồng thời đảm bảo tính ổn định lâu dài của hệ thống tổ chức.

"Đây không phải là sự thay đổi ngắn hạn để vài chục năm sau lại phải điều chỉnh, mà đòi hỏi tầm nhìn chiến lược trăm năm, thậm chí vài trăm năm", Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhận định.

Sắp xếp đơn vị hành chính phải đảm bảo phù hợp với lịch sử, văn hóa

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nhận định việc sắp xếp đơn vị hành chính không chỉ đơn thuần là tinh giản bộ máy, mà còn phải đảm bảo phù hợp với lịch sử, văn hóa, truyền thống, tôn giáo, dân tộc, quốc phòng - an ninh. Theo bà, quá trình này cần gắn kết chặt chẽ với các yếu tố địa chính trị, địa lý, địa kinh tế, địa văn hóa, nhằm tạo động lực phát triển bền vững và hỗ trợ lẫn nhau.

"Khi sắp xếp cần phù hợp với lịch sử, văn hóa, truyền thống, tôn giáo, dân tộc, quốc phòng, an ninh, song cũng cần gắn với điều kiện địa lý tự nhiên, địa kinh tế, địa văn hóa, địa dân cư; tạo điều kiện mới để các địa phương tương hỗ, tương tác, cùng nhau phát triển, vì lợi ích quốc gia là trên hết, trước hết", bà Trà nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, nữ bộ trưởng cũng khẳng định việc sắp xếp, tổ chức bộ máy cần cân đối giữa việc tinh gọn bộ máy và đảm bảo hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, đồng thời gắn liền với quá trình cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, đặc biệt ở cấp xã.

Ngoài ra, người đứng đầu Bộ Nội vụ cũng yêu cầu khẩn trương rà soát và hoàn thiện hệ thống thể chế, chính sách một cách đồng bộ, nhất quán. Trước mắt cần tập trung sửa đổi ba luật quan trọng: Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Việc làm và Luật Cán bộ, Công chức để đảm bảo sự liên thông, thống nhất.

Một nhiệm vụ quan trọng khác là tổng rà soát, đánh giá toàn diện việc sắp xếp các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và các cơ quan chuyên môn của UBND cấp tỉnh.

Liên quan đến đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp, tại buổi họp chiều 11/3, Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ đã thống nhất dự kiến trình cấp có thẩm quyền phương án sau khi sắp xếp sẽ giảm khoảng 50% số đơn vị hành chính cấp tỉnh và giảm khoảng 60 - 70% đơn vị hành chính cấp cơ sở so với hiện nay.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu việc sắp xếp đơn vị hành chính ngoài tiêu chí về diện tích tự nhiên, quy mô dân số, xem xét các tiêu chí về lịch sử, truyền thống, văn hóa, dân tộc, điều kiện địa lý, trình độ phát triển kinh tế-xã hội, hạ tầng... Đặc biệt, việc đặt tên đơn vị hành chính cấp tỉnh phải có tính kế thừa; việc chọn trung tâm hành chính - chính trị phải cân nhắc các yếu tố lịch sử, địa lý, kết nối hạ tầng, không gian phát triển, quốc phòng, an ninh và hội nhập.

Người đứng đầu Chính phủ cũng nhấn mạnh yêu cầu với việc sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp là tăng cường thẩm quyền, nêu cao hơn nữa tính tự lực, tự chủ, tự cường của cấp địa phương; chính quyền gần dân hơn, sát dân hơn, giải quyết công việc cho dân thuận lợi hơn; mang lại lợi ích cho người dân nhiều hơn, nhân dân ngày càng hạnh phúc và ấm no; tạo sự đồng thuận của người dân.