Cảnh giác căn bệnh đáng sợ khi bị chảy máu cam
Chảy máu cam đôi khi là dấu hiệu cho thấy sức khỏe đang "xuống cấp" nghiêm trọng đấy!
Chào bác sĩ,
Khoảng từ đầu tuần trước, em tự nhiên cứ bị sốt liên tục, nhiệt độ tuy không cao, chỉ hâm hấp ở mức 37,5 độ C nhưng không hiểu sao đầu rất nhức và có cảm giác tim đập chậm đi nên ngực nặng, khó thở. Cho đến 2 hôm nay thì em bắt đầu sốt cao hơn, trong người mệt mỏi và khó chịu vô cùng, có kèm theo đi ngoài phân lỏng nhiều lần. Ngoài ra, em còn bị chảy máu cam khi tỉnh dậy vào buổi sáng nữa. Mong bác sĩ giải đáp liệu em có mắc phải bệnh gì nguy hiểm không và phải xử lý ra sao ạ? Em xin cảm ơn! (berry_p...@yahoo.com).
Trả lời:
Chào em,
Mặc dù những triệu chứng em mô tả trong thư còn chưa đầy đủ nhưng bác sĩ Mèo nghĩ nhiều khả năng là em đã mắc phải bệnh thương hàn.
Đây là một hội chứng gồm các biểu hiện đường tiêu hóa và toàn thân, do S.typhi gây nên, lây lan nhiều nhất ở độ tuổi từ 5 - 19. Người lành nhiễm bệnh khi sử dụng phải thức ăn, nước uống bị nhiễm khuẩn. Hàng năm, trên thế giới có khoảng 16 - 33 triệu người mắc bệnh thương hàn, trong đó 5 - 6 nghìn người tử vong vì vậy Tổ chức Y tế thế giới đã đặt thương hàn vào loại bệnh truyền nhiễm quan trọng.
Bệnh lây lan khi vi khuẩn trong phân người bị bệnh nhiễm vào thức ăn hay nước uống và truyền sang người khác. Khi theo thức ăn vào đường tiêu hóa, vi khuẩn xuyên qua thành ruột và bị thực bào bởi đại thực bào. Salmonella typhi lúc đó thay đổi cấu trúc của nó để chống lại sự phá hủy và cho phép chúng tồn tại bên trong đại thực bào. Do đó, vi khuẩn chống lại được sự gây hại của bạch cầu hạt, bổ thể và đáp ứng miễn dịch. Vi khuẩn sau đó lan tỏa theo hệ thống bạch huyết trong khi vẫn nằm trong đại thực bào. Từ đây, chúng xâm nhập hệ thống lưới nội mô và hầu hết các cơ quan trong cơ thể.
Thời gian ủ bệnh từ 5 - 14 ngày. Tổn thương gây các mảng Payer viêm và có thể bị loét nặng, nhất là sau 3 tuần bị bệnh. Vi khuẩn có thể đến phổi, túi mật, thận và hệ thần kinh trung ương.
Bệnh thương hàn có đặc trưng là sốt liên tục, sốt cao lên đến 40 độ C, vã nhiều mồ hôi, viêm dạ dày ruột và tiêu chảy không có màu. Hiếm gặp hơn là có thể xuất hiện ban dát, chấm màu đỏ hồng.
Diễn tiến của bệnh khi không được điều trị thường chia làm 4 giai đoạn riêng rẽ, mỗi giai đoạn kéo dài khoảng 1 tuần. Cụ thể:
- Tuần đầu tiên: có sự gia tăng nhiệt độ từ từ tương ứng với chậm nhịp tim, khó chịu, nhức đầu và ho. Chảy máu mũi (chảy máu cam) ở 25% các trường hợp và đau bụng. Giảm bạch cầu, giảm bạch cầu ưa axit tương quan với tăng bạch cầu lympho, nuôi cấy máu tìm thấy Salmonella typhi hay Paratyphi.
- Tuần thứ hai: sốt cao quanh mức 40 độ C và nhịp tim chậm (tình trạng mạch nhiệt phân ly). Bệnh nhân luôn có mê sảng, li bì nhưng thỉnh thoảng bị kích thích ("sốt thần kinh"). Chấm ban hồng xuất hiện ở phần thấp của ngực và bụng ở khoảng 1/3 bệnh nhân. Tiêu chảy có thể xảy ra trong giai đoạn này, đi tiêu 6 - 8 lần/ngày, phân màu xanh lục, mùi đặc trưng, nhiều trường hợp lại gặp táo bón. Gan và lách to, mềm và xét nghiệm thấy men transaminases tăng.
- Tuần thứ ba: một số biến chứng có thể xảy ra như xuất huyết tiêu hóa do chảy máu từ mảng Peyer ở ruột gây xung huyết; thủng ruột non ở đoạn xa hồi tràng; viêm não; gây mủ ở cơ quan khác, viêm túi mật, viêm nội tâm mạc, viêm xương. Nhiệt độ tiếp tục tăng và rất ít dao động suốt hơn 24 giờ. Mất nước xảy ra sau đó và bệnh nhân mê sảng. Cuối tuần thứ ba, sốt bắt đầu giảm.
- Tuần thứ 4: Nếu không bị biến chứng, bệnh nhân sẽ khá dần lên sau một giai đoạn từ 7 - 10 ngày nhưng bệnh có thể tái phát 2 tuần sau khi đã khỏi.
Những loại kháng sinh như ampicillin, chloramphenicol, trimethoprim-sulfamethoxazole, amoxicillin và ciprofloxacin được sử dụng phổ biến để điều trị bệnh thương hàn. Thời gian điều trị kháng sinh cho bệnh nhân thông thường là 14 ngày. Tử vong từ 10 - 30% ở những trường hợp không được điều trị (nguy cơ cao thuộc về người già và người đang ốm liệt giường). Khi có biến chứng, tiên lượng xấu, tình trạng mang vi khuẩn có thể tồn tại dù được dùng thuốc.
Vì vậy, bác sĩ Mèo khuyên em nên ngay lập tức đến bệnh viện chuyên khoa khám trực tiếp để nhận được chẩn đoán và chỉ định điều trị kịp thời, thích hợp, tránh xảy ra những hậu quả đáng tiếc.
Chúc em sớm khỏi bệnh và khỏe mạnh!
Khoảng từ đầu tuần trước, em tự nhiên cứ bị sốt liên tục, nhiệt độ tuy không cao, chỉ hâm hấp ở mức 37,5 độ C nhưng không hiểu sao đầu rất nhức và có cảm giác tim đập chậm đi nên ngực nặng, khó thở. Cho đến 2 hôm nay thì em bắt đầu sốt cao hơn, trong người mệt mỏi và khó chịu vô cùng, có kèm theo đi ngoài phân lỏng nhiều lần. Ngoài ra, em còn bị chảy máu cam khi tỉnh dậy vào buổi sáng nữa. Mong bác sĩ giải đáp liệu em có mắc phải bệnh gì nguy hiểm không và phải xử lý ra sao ạ? Em xin cảm ơn! (berry_p...@yahoo.com).
Trả lời:
Chào em,
Mặc dù những triệu chứng em mô tả trong thư còn chưa đầy đủ nhưng bác sĩ Mèo nghĩ nhiều khả năng là em đã mắc phải bệnh thương hàn.
Đây là một hội chứng gồm các biểu hiện đường tiêu hóa và toàn thân, do S.typhi gây nên, lây lan nhiều nhất ở độ tuổi từ 5 - 19. Người lành nhiễm bệnh khi sử dụng phải thức ăn, nước uống bị nhiễm khuẩn. Hàng năm, trên thế giới có khoảng 16 - 33 triệu người mắc bệnh thương hàn, trong đó 5 - 6 nghìn người tử vong vì vậy Tổ chức Y tế thế giới đã đặt thương hàn vào loại bệnh truyền nhiễm quan trọng.
Bệnh lây lan khi vi khuẩn trong phân người bị bệnh nhiễm vào thức ăn hay nước uống và truyền sang người khác. Khi theo thức ăn vào đường tiêu hóa, vi khuẩn xuyên qua thành ruột và bị thực bào bởi đại thực bào. Salmonella typhi lúc đó thay đổi cấu trúc của nó để chống lại sự phá hủy và cho phép chúng tồn tại bên trong đại thực bào. Do đó, vi khuẩn chống lại được sự gây hại của bạch cầu hạt, bổ thể và đáp ứng miễn dịch. Vi khuẩn sau đó lan tỏa theo hệ thống bạch huyết trong khi vẫn nằm trong đại thực bào. Từ đây, chúng xâm nhập hệ thống lưới nội mô và hầu hết các cơ quan trong cơ thể.
Thời gian ủ bệnh từ 5 - 14 ngày. Tổn thương gây các mảng Payer viêm và có thể bị loét nặng, nhất là sau 3 tuần bị bệnh. Vi khuẩn có thể đến phổi, túi mật, thận và hệ thần kinh trung ương.
Bệnh thương hàn có đặc trưng là sốt liên tục, sốt cao lên đến 40 độ C, vã nhiều mồ hôi, viêm dạ dày ruột và tiêu chảy không có màu. Hiếm gặp hơn là có thể xuất hiện ban dát, chấm màu đỏ hồng.
- Tuần đầu tiên: có sự gia tăng nhiệt độ từ từ tương ứng với chậm nhịp tim, khó chịu, nhức đầu và ho. Chảy máu mũi (chảy máu cam) ở 25% các trường hợp và đau bụng. Giảm bạch cầu, giảm bạch cầu ưa axit tương quan với tăng bạch cầu lympho, nuôi cấy máu tìm thấy Salmonella typhi hay Paratyphi.
- Tuần thứ hai: sốt cao quanh mức 40 độ C và nhịp tim chậm (tình trạng mạch nhiệt phân ly). Bệnh nhân luôn có mê sảng, li bì nhưng thỉnh thoảng bị kích thích ("sốt thần kinh"). Chấm ban hồng xuất hiện ở phần thấp của ngực và bụng ở khoảng 1/3 bệnh nhân. Tiêu chảy có thể xảy ra trong giai đoạn này, đi tiêu 6 - 8 lần/ngày, phân màu xanh lục, mùi đặc trưng, nhiều trường hợp lại gặp táo bón. Gan và lách to, mềm và xét nghiệm thấy men transaminases tăng.
- Tuần thứ ba: một số biến chứng có thể xảy ra như xuất huyết tiêu hóa do chảy máu từ mảng Peyer ở ruột gây xung huyết; thủng ruột non ở đoạn xa hồi tràng; viêm não; gây mủ ở cơ quan khác, viêm túi mật, viêm nội tâm mạc, viêm xương. Nhiệt độ tiếp tục tăng và rất ít dao động suốt hơn 24 giờ. Mất nước xảy ra sau đó và bệnh nhân mê sảng. Cuối tuần thứ ba, sốt bắt đầu giảm.
- Tuần thứ 4: Nếu không bị biến chứng, bệnh nhân sẽ khá dần lên sau một giai đoạn từ 7 - 10 ngày nhưng bệnh có thể tái phát 2 tuần sau khi đã khỏi.
Những loại kháng sinh như ampicillin, chloramphenicol, trimethoprim-sulfamethoxazole, amoxicillin và ciprofloxacin được sử dụng phổ biến để điều trị bệnh thương hàn. Thời gian điều trị kháng sinh cho bệnh nhân thông thường là 14 ngày. Tử vong từ 10 - 30% ở những trường hợp không được điều trị (nguy cơ cao thuộc về người già và người đang ốm liệt giường). Khi có biến chứng, tiên lượng xấu, tình trạng mang vi khuẩn có thể tồn tại dù được dùng thuốc.
Vì vậy, bác sĩ Mèo khuyên em nên ngay lập tức đến bệnh viện chuyên khoa khám trực tiếp để nhận được chẩn đoán và chỉ định điều trị kịp thời, thích hợp, tránh xảy ra những hậu quả đáng tiếc.
Chúc em sớm khỏi bệnh và khỏe mạnh!
TIN CÙNG CHUYÊN MỤC
Xem theo ngày
